De desbetreffende overheid of de Jeugdrechter zal automatisch een beslissing nemen over de betaling van het één derde als aan de volgende twee voorwaarden voldaan is:
- Het kind is geplaatst door tussenkomst van de jeugdrechtbank. In Vlaanderen zal het Agentschap Jongerenwelzijn de beslissing van de Jeugdrechter meedelen aan het kinderbijslagfonds.
Bij de Franse Gemeenschap deelt de Direction générale de l'Aide à la Jeunesse de beslissing mee.
In de Duitse Gemeenschap zorgt het Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft Belgiens, Abteilung Jugendhilfedienst voor de communicatie. - De onderhoudskosten vallen ten laste van de jeugdzorg van de Vlaamse, Franse of Duitse Gemeenschap.
De bijslagtrekkende kan een natuurlijk persoon zijn of er wordt een spaarrekening voor de jongere geopend.
In het belang van het kind is het steeds mogelijk om bij de jeugdrechtbank beroep aan te tekenen tegen een beslissing.
Het kinderbijslagfonds zal zelf een onderzoek instellen (met formulieren) en het één derde toekennen aan een natuurlijk persoon, in de volgende gevallen:
- Als het kind enkel en alleen met bemiddeling van een instantie van Jeugdbescherming van de Franse of Duitse Gemeenschap is geplaatst, zal er in de praktijk geen ambtshalve beslissing worden genomen door de plaatsende instantie.
- Als de onderhoudskosten ten laste vallen van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH), AVIQ (Agence pour une vie de Qualité) en de Dienststelle der Deutschsprachigen Gemeinschaft für Personen mit Behinderung.
Het kinderbijslagfonds houdt hierbij rekening met het domicilie van het kind en de persoon die zich nog om het kind bekommert.
Wanneer het kind geplaatst is door de Intersectoriële Toegangspoort, Jeugdhulpregie (Vlaamse Gemeenschap, vanaf april 2014) maar de onderhoudskosten niet ten laste vallen van het Agentschap Jongerenwelzijn, maar bijvoorbeeld van het Agentschap voor Personen met een Handicap.
De Jeugdhulpregie zal de bestemming van het één derde opnemen in de kennisgeving van de plaatsing aan het kinderbijslagfonds. Is dit niet onmiddellijk het geval, dan moet de beslissing worden afgewacht. Als er in deze omstandigheden toch uitzonderlijk wordt beslist om een spaarrekening te openen, zal het Agentschap Jongerenwelzijn hiervoor het nodige doen en ook het kinderbijslagfonds verwittigen.